بررسی تأثیر عوامل زمین شناسی و خصوصیات ژئومکانیکی توده سنگ بر انتخاب ماشین حفاری تمام مقطع در تونل انتقال آب سبزکوه

پروژۀ تونل انتقال آب سبزکوه، به طول تقریبی ۱۱ کیلومتر به منظور انتقال 90 میلیون مترمکعب آب در سال از حوزۀ سبزکوه به سد چغاخور در استان چهارمحال و بختیاری و در حدود ۸0 کیلومتری جنوب شهرکرد در حال بررسی است. با توجه به طول زیاد تونل و لزوم اجرای هرچه سریع­تر و ایمن این طرح و با عنایت به میزان اندک تونل سازی با روش­های سنتی، استفاده از روش حفاری مکانیزه با در اولویت کار قرار گرفته است. به علت محدودیت دامنۀ کاربرد tbmها در شرایط پیچیده و نامطلوب زمین­شناسی، انتخاب این ماشین ها با بررسی های دقیق دستگاه و شرایط محیط انجام می شود. شرایط زمین­شناسی و خصوصیات ژئومکانیکی توده­سنگ از جمله مهم ترین پارامترهایی است که همواره اجرای تونل­ها را تحت الشعاع قرار داده و می تواند در انتخاب نوع tbm مناسب، نقش به سزایی داشته باشد. در این تحقیق با تعیین مهم ترین خواص ژئومکانیکی و شرایط زمین­شناسی توده­سنگ منطقۀ بررسی شده، و تفسیر نتایج حاصل از گمانه های ژئوتکنیکی، آزمایش­های آزمایشگاهی و صحرایی و تدقیق آن ها با مشاهدات و برداشت­های صحرایی، توده­سنگی مسیر تونل به وسیلۀ سه سیستم طبقه­بندی مهندسی rmr، q و gsi به سه زون ژئوتکنیکی تفکیک شد. سپس عمل کرد انواع tbm­های باز، تک­سپری و دوسپری برای حفاری در سنگ، بر اساس مقاومت ماده سنگ، خصوصیات کمی و کیفی درزه ها، عرض نواحی برشی و گسله، سطح آب زیرزمینی و نیز شدت مچاله شوندگی توده های سنگی در هر زون بررسی شد و در نهایت tbm دو سپری به عنوان مناسب ترین دستگاه برای حفاری تونل سبزکوه پیشنهاد شد.